Σχολεῖα, ποιά σχολεῖα;

Ἕνα ἀληθινό σχολεῖο. Σέ χωριό τῆς Λευκάδας, ἀρχές  δεκαετίας τοῦ 1960.  (Φωτογραφία Fritz Berger).

Δημοσιεύθηκε στήν ἐφημ. ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ στίς 6.10.2020

Ἀλήθεια τά χρειαζόμαστε; Ἔτσι καί ἀλλιῶς τά παιδιά δέν μαθαίνουν τίποτε. Οἱ γονεῖς νομίζουν ὅτι τά παιδιά τους θά μάθουν στό φροντιστήριο. Καί πληρώνουν γιά νά ἔχουν τήν συνείδησή τους ἤσυχη. Καί νομίζουν ὅτι δέν τούς ἀφοροῦν ὅλα αὐτά τά τραγελαφικά πού γίνονται μέ τήν ἐκπαίδευσή μας. Ἀλλά τό φροντιστήριο δέν μπορεῖ  νά ἀντικαταστήσει τήν σφαιρική παιδεία καί ἀγωγή πού θά ἔπρεπε νά δίνει τό Σχολεῖο. Διδάσκει ἕνα συγκεκριμμένο γνωστικό πεδίο καί τό κάνει πολύ καλά, διότι οἱ καλοί καθηγητές πλέον εἶναι φροντιστές.

Ἔτσι μέ ἀνατριχίλα ἀκοῦμε ἀπό νεαρές φοιτήτριες καί φοιτητές σέ ἐρώτηση  νά ἀναφέρουν νησιά τῶν Κυκλάδων, μετά ἀπό σκέψη νά ἀπαντοῦν: Παξοί, Ἀντίπαξοι καί Ἰθάκη. Καί αὐτό δέν εἶναι τίποτε. Δίνουν τήν ἐντύπωση ὅτι τά παιδιά αὐτά εἶναι ἀναλφάβητα. Καί πράγματι εἶναι. Κοινό μυστικό,  ὅτι μέ τό σπαθί μας καταλαμβάνουμε τήν τελευταία  θέση στήν Εὐρωπαϊκή Ἕνωση, στήν παιδεία, καί ἐπίσης κατέχουμε τό τελευταῖο IQ τῆς Εὐρώπης κάτω καί ἀπό τήν Βουλγαρία. Κάποιοι συστηματικά ἠλιθιοποίησαν τόν λαό μας.

Πολλά χρήματα, πολύχρωμες τσάντες γεμάτες μέ ἀπίθανα πράγματα καί κάθε μέρα γιά λόγους διάφορους κάνουν καταλήψεις τίς ὁποίες στηρίζει καί ἡ ΟΛΜΕ  καί πορείες – βόλτες δηλαδή,  γιά  νά καταλάβουν τήν  Βαστίλη. (Κάποιο καφέ θά λέγεται Βαστίλη,  δέν μπορεῖ).    Ἄρα  ἕνα συμπέρασμα βγαίνει. Ὅτι τόσον οἱ μαθητές ὅσον καί οἱ καθηγητές δέν τά θέλουν τά σχολεῖα.  Νά καταργηθοῦν λοιπόν. Νά μετατραποῦν σέ ἐξεταστικά κέντρα πού δυό φορές τό χρόνο θά δίνουν τά παιδιά ἐξετάσεις. Καί νά διαβάζουν μόνα τους. Περισσότερα θά μάθουν.  Ἤ ἄς ἀναλάβουν τά φροντιστήρια.  Νά γλυτώσουμε καί τά τόσα ἔξοδα πού πληρώνει τό κράτος (ἐμεῖς δηλαδή)  γιά μιά δῆθεν  παιδεία, σέ κτίρια, ὑποδομές γενικά καί διδακτικό προσωπικό, πού ἐκτός ἐξαιρέσεων, δέν ἐπιτελεῖ τό λειτούργημά του. Διότι λειτούργημα εἶναι ἡ παιδεία. Ἄν δέν τό ἔχουν καταλάβει.

Ἐγώ βλέπω ὅτι ἡ ὕπαρξη τῶν σχολείων στήν Ἑλλάδα εἶναι γιά νά σιτίζεται στό Πρυτανεῖο  μιά ἐπαγγελματική τάξη πού ἀκούει  στό ὄνομα καθηγητές καί πού δέν θεωροῦν ὅτι πρέπει νά δουλέψουν σωστά ὥστε νά ἀπαιτοῦν χρήματα. Καί μήπως κάποιος θά ἔπρεπε στούς κλάδους αὐτούς τοῦ τριτογενοῦς οἰκονομικοῦ τομέα νά τούς ἐξηγήσει ὅτι τά χρήματα γιά νά βρεθοῦν πρέπει νά δουλέψει ὁ πρωτογενής καί δευτερογένης τομέας τῆς οἰκονομίας; Καί γιατί νά δουλεύουν οἱ ἄνθρωποι τῶν τομέων αὐτῶν, νά παράγουν χρήματα, γιά νά πετιοῦνται κυριολεκτικά στόν τριτογενῆ; Στήν οὐσία εἶναι ἐκμετάλλευση αὐτῶν πού ἐργάζονται καί παράγουν. Ἡ λεγομένη ἐκμετάλλευση ἀνθρώπου ἀπό ἄνθρωπο. Μήπως νά τό σκεφθοῦν αὐτό μερικοί-μερικοί;

Νά καταργηθοῦν λοιπόν τά σχολεῖα. Παιδεία δέν ἔχουμε. Ἐδῶ δέν μπόρεσαν νά κάνουν στοιχειωδῶς μάθημα μέσω διαδικτύου τώρα μέ τόν κορονοϊό, ὅταν σέ ἄλλες  χῶρες αὐτό ἔγινε ἀμέσως. Γιατί ἄραγε; Μήπως διότι μέσω διαδικτύου, πού ὅλοι μποροῦν νά βλέπουν, θά παρουσιαζόταν ἡ ἀνεπάρκεια τῶν διδασκόντων μας; Διότι πῶς ἀλλιῶς νά ἐξηγήσουμε ὅτι τά παιδιά τελειώνουν τό Λύκειο καί δέν ξέρουν οὔτε νά γράψουν, οὔτε νά διαβάζουν, οὔτε νά μιλήσουν καί ἀπό γνώσεις μηδέν; Ἔχουν μάθει μόνο στά φροντιστήρια τό γνωστικό ἀντικείμενο στό ὁποῖο θέλουν νά διαγωνισθοῦν.

Αὐτό δέν λέγεται παιδεία. Καί αὐτά τά ψεύτικα εἰκοσάρια καιρός νά σταματήσουν. Ὅλοι ἄριστοι. Δέν εἴμαστε ὅλοι ἄριστοι, πῶς νά τό κάνουμε. Οἱ ἄριστοι δέν ξεπερνοῦν τό 2%-5%   τοῦ πληθυσμοῦ, ἄρα καί μέσα σέ κάθε τάξη.  Ὅλα αὐτά λοιπόν τά εἰκοσάρια τά περισσότερα εἶναι πλαστά. Καί οἱ γονεῖς νά σταματήσουν νά νομίζουν ὅτι ἐξαγοράζεται ἡ γνῶση. Ὅποιος θέλει νά μάθει πρέπει νά στρωθεῖ νά διαβάσει. Καί δέν ἐπιτρέπεται νά βγαίνει κανείς καί νά βλέπει κάθε μέρα ἀπό τό πρωϊ μέχρι τίς πρωϊνές ὧρες, τά καφενεῖα γεμάτα μέ φοιτητές. Πότε διαβάζουν; Ἤ μετά, ἐπιστατεύονται ὅλα τά μέσα γιά νά πείσουν τούς καθηγητές γιά κανένα πλαστό βαθμό, διότι βέβαια στό καφενεῖο  δέν παρέχονται γνώσεις. Πού σημαίνει ὅτι ἡ παιδεία μας αὐτό πού διδάσκει μέ τήν σύμφωνη γνώμη γονέων καί διδασκόντων εἶναι ἡ ἀπάτη. Ἐκτός βέβαια πάντα ἐξαιρέσεων. Ψεύτικοι βαθμοί, ψεύτικη παρακολούθηση μαθημάτων, πτυχία χωρίς ἀντίκρυσμα. Παιδεία γιά δούλους καί ὄχι γιά ἐλεύθερους πολίτες.

Στήν φωτογραφία πού δημοσιεύεται παραπάνω εἶναι ἕνα σχολεῖο διαφορετικό. Μάθημα ἔξω διότι κάποιος σεισμός γκρέμισε τό σχολεῖο. Εἶχα καί ἐγώ κάνει μάθημα ἔξω, λόγω σεισμοῦ. Τά φτωχόπαιδα αὐτά ἀπό ἕνα χωριό τῆς Λευκάδας, παρά τίς δυσκολίες,  μάθαιναν. Ὅπως μαθαίναμε καί ὅλα τά παιδιά πού πηγαίναμε σχολεῖο μεταπολεμικά καί δέν εἴχαμε φρού-φρού καί ἀρώματα, ὅπως σήμερα. Διότι εἴχαμε σοβαρούς γονεῖς, καί  σοβαρούς δασκάλους,  κάτι πού δέν ὑπάρχει σήμερα. Καί ἄς εἴμαστε 50 παιδιά σέ κάθε τάξη καί ἄς μήν εἴχαμε πολυτελῆ διδακτήρια.

Ἀρκεῖ νά σκεφθεῖ κανείς τήν περίπτωση τοῦ bulling, πού προφανῶς ντρεπόμαστε νά τό μεταφράσουμε στά ἑλληνικά, διότι  δείχνει ἐμπράκτως τήν ἔλλειψη ἀγωγῆς  τῶν παιδιῶν τόσον ἀπό τούς γονεῖς  ὅσον καί ἀπό τούς δασκάλους. Εὐτυχῶς πού ἦρθε ὁ κορονοϊός γιά νά τό ἀντιμετωπίσει. Καί ἄν δέν εἴμαστε ἐντελῶς τυφλοί ἀπό ἀμορφωσιά, θά βλέπαμε ὅτι ὁ κορονοϊός μᾶς δείχνει πολλές ἀδύνατες πλευρές τῶν κοινωνιῶν μας. Νά κλείσουν λοιπόν τά σχολεῖα. Ἡ γενιά μου, πού μεγάλωσε μέ μύριες δυσκολίες, δυσκολεύεται νά πιστέψει τόσον εὐτελισμό.  Καί οἱ μεγάλοι ἄς σοβαρευτοῦν. Διότι «λαός ἀμαθής εἶναι ἀνάξιος ἐλευθερίας καί ἀνεξαρτησίας», ὅπως εἶπε ὁ Ἀρ. Βαλαωρίτης, πού σίγουρα δέν ξέρουν ποιός εἶναι καί μπορεῖ νά τόν περάσουν γιά εἶδος καφέ. Ἥδη ἔχουμε γίνει περίγελως τῶν πάντων.

Κατά τήν μεταπολίτευση εἶχε κυκλοφορήσει ἡ εἴδηση ὅτι ὁ πολύς Κίσσινγερ πρώην Πρόεδρος Εξωτερικῶν τῶν ΗΠΑ, εἶχε αναφέρει σχετικά μέ τούς Ἕλληνες πῶς εἶναι δύσκολος λαός στήν διακυβέρνησή του καί πώς πρέπει νά πληγεῖ στίς πολιτισμικές του ρίζες (γλῶσσα, θρησκεία, ἱστορία)  γιά νά συνετισθεῖ. Ὁ ἴδιος ἀρνήθηκε ὅτι εἶπε κάτι τέτοιο. Ἀλλά αὐτό τελικά ἔγινε. Φυσικά μέ τήν πρόθυμη συνεργασία διαχρονικῶς τῶν κυβερνόντων μας καί τῶν ὑπουργῶν Παιδείας μας.

Σίγουρα ὁ Κίσσινγκερ θά ἦταν ἥσυχος ἄν ἤξερε τί εἶχε γράψει  ὁ Ροϊδης στό διήγημά του «Μηλιά» (1895), τελευταία παράγραφο:  «Ὁ βασιλιᾶς, γιά νά τούς ἔχῃ κοντά της (τούς γονεῖς της) ἡ ἀγαπημένη του γυναῖκας, ἐζήτησε νά τούς εὕρῃ καμμιά δημόσια θέση εἰς τήν πρωτεύουσά του. Βλέποντας πόσον ἦτο ἡ γριά φρόνιμη, οἰκονόμα, νοικοκυρά, λιγόφαγη καὶ εἰς ὅλα τακτική τήν ἔκανεν ὑπουργίναν ἐπί τῶν οἰκονομικῶν. Ὁ γέρος ὅμως ἦταν πλέον δυσκολοβόλευτος. Δέν ἤξευρεν ὁ ἄνθρωπος οὔτε νά γράφῃ οὔτε νά διαβάζῃ. Ὁ βασιλιάς ἐπονοκεφαλοῦσε νά εὕρῃ πῶς ἦτο δυνατὸν νά τόν οἰκονομήσῃ, ὅταν ἔτυχε ν᾿ ἀποθάνῃ ὁ ἐπί τῆς δημοσίας ἐκπαιδεύσεως ὑπουργός. Μή ἔχοντας πρόχειρον καμμίαν ἄλλην, ἔδωκεν εἰς τόν γέρον τήν θέσιν τοῦ μακαρίτη, καὶ ἀπό τότες ἐγεννήθη καὶ σῴζεται ἀκόμη εἰς πολλὰ μέρη ἡ συνήθεια νά δίδεται εἰς τόν πλέον ἀγράμματον τό ὑπουργεῖον τῆς παιδείας».

Καί βέβαια κατά τούς Ὑπουργούς  οἱ διδάσκοντες καί κατά τού διδάσκοντες οἱ μαθητές. Προφητικός ὁ Ροϊδης.  Νά κλείσουν λοιπόν τά σχολεῖα καί ἀμέσως.