Τό παλιό τελωνεῖο τῆς Πάτρας
Κέντρο Πολιτισμοῦ στό Ἀζερμπαϊτζάν τῆς ἰδιοφυοῦς ἀρχιτέκτονος Ζάχας Χαντίντ
Δημοσιεύθηκε στήν Ἐφημερίδα ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ στίς 8.3.2021
Στά πλαίσια ἄρθρου μου γιά τον διαγωνισμό γιά τό θαλάσσιο μέτωπο, πού δημοσιεύσατε στήν ἔγκριτη ἐφημερίδα σας στίς 15.1.2019 ἀναφέρθηκα σέ παλαιότερη πρότασή μου γιά τό παλιό τελωνεῖο σέ μελέτες, πού ἐκπόνησα σχετικά μέ τό θέμα (Φάκελλος Πολιτιστικῆς Πρωτεύουσας 2000 κατ’ ἀνάθεσιν Δήμου Πατρέων καί Πάρκο ἀναψυχῆς Ἀκτῆς δυμαίων καί χωροταξική διάρθρωση χρήσεων γῆς ὅληςτῆς παραλιακῆς ζώνης, 2002, κατ’ ἀνάθεσιν τοῦ Λιμενικοῦ Ταμείου). Γνωρίζοντας ἐκ τῶν προτέρων ὄτι πάλι δέν θά γίνει τίποτε, θά ἤθελα παρά ταῦτα γιά τελευταία φορά νά τήν καταθέσω ξανά. Μιά καί τό πρόβλημα ἐπανέρχεται στήν δημοσιότητα καί βλέποντας τό τερατῶδες κτίριο στό Ἀμβοῦργο
Τό θέμα ἔχει σχέση μέ τήν διάρθρωση ὅλου τοῦ παραλιακοῦ Μετώπου ἀλλά καί μέ τίς ἀνάγκες τῆς πόλεως σέ ὁρισμένους τομεῖς καί ἰδίως στήν πολιτιστική της ὑποδομή πού εἶναι τραγικά ὑποτονικές. Ἡ πόλις λοιπόν ἔχει μεγάλο ἔλλειμμα σέ χώρους πολιτιστικῆς ὑποδομῆς. Σέ ὅλο τό πολεοδομικό συγκρότημα καί ἰδίως σέ κεντρικές λειτουργίες. Ἔχει ἀπόλυτη ἀνάγκη ἀπό ἕνα σύγχρονο θέατρο 1000 τουλάχιστον θέσεων, μέ δεύτερη σκηνή καί ἐπίσης ἀπό ἕνα Συνεδριακό Κέντρο μέ μικρότερες αἴθουσες σεμιναρίων πλήρως ἐξοπλισμένες. Τό Συνεδριακό τοῦ Πανεπιστημίου μέ κανένα τρόπο δέν καλύπτει τίς ἀνάγκες τῆς πόλεως πέραν τῆς ἀνεπαρκοῦς ἀκουστικῆς του γιά μουσικές ἐκδηλώσεις καί φυσικά γιά θεατρικές παραστάσεις δέν διαθέτει τού ἀναγκαίους χώρους.
Τό συγκρότημα αὐτό (Θέατρο καί Συνεδριακό) πρέπει νά βρίσκεται στήν κεντρική περιοχή τῆς πόλεως, μιά καί συνιστᾶ κεντρική πολιτιστική λειτουργία. Ὁ χῶρος κατά τήν γνώμη μου, ὑπάρχει καί εἶναι ὁ χῶρος του παλαιοῦ τελωνείου στήν προβλῆτα τῆς Γούναρη. Ἔχει ἔκταση περίπου 13 στρεμ. Συμφωνῶ μέ τήν ἄποψη τοῦ ἀειμνήστου Ἄρη Κωνσταντινίδη περί διατηρητέων κτιρίων, διατηροῦμε δηλαδή ὅ,τι εἶναι ἀξιόλογο. Μέ τήν λογική αὐτή θεωρῶ ὅτι τό παλαιό Τελωνεῖο δέν διαθέτει κανένα λόγο διατηρήσεώς του καί πρέπει νά καταδαφισθεῖ. Καί στον χῶρο αὐτό, μέσα ἀπό πανελλήνιο ἀρχιτεκτονικό διαγωνισμό, νά προγραμματισθεῖ ἡ ἀνέγερση ἕνός δυναμικοῦ πολιτιστικοῦ συγκροτήματος πού θά μποροῦσε νά ἀποτελέσει καί σύμβολο γιά τήν πόλη, ὅπως ἡ ὅπερα στό Σίδνεϋ. Συγχρόνως ἀπό κάτω μπορεῖ νά δημιουργηθεῖ ἕνα πολύ μεγάλο ὑπόγειο γκαράζ πού θά ἐξυπηρετήσει ἀποτελεσματικά τό κέντρο μέ τίς πολλές του ἀνάγκες. Καί εἶναι κυκλοφοριακά σέ θέση που συνδέεται κατ΄ εὐθείαν μέ τήν Γούναρη. Τέλος στό πολιτιστικό αὐτό συγκρότημα θά ἔπρεπε νά προγραμματισθεῖ ἕνα Μουσεῖο Λιμένος Πατρῶν, πού λείπει ἀπό τήν Πάτρα. Θά κάλυπτε μιά ἱστορική περίοδο ἀπό τήν ἀρχαιότητα μέχρι σήμερα. Μπορεῖ νά εἶναι ἐξαιρετικά ἐντυπωσιακό μέ τό ὑλικό πού ὑπάρχει. Θά ἦταν ἐξαιρετικά διδακτικό γιά τήν πόλη καί θά εἶχε σίγουρα μεγάλη ἐπισκεψιμότητα.
Βέβαια ἄν εἶναι, τό ἕνα τέρας νά ἀντικατασταθεῖ μέ ἄλλο τέρας τύπου Ἀμβούργου, τότε δέν ἔχει κανένα νόημα. Ἄν εἶναι νά γἰνει κάτι θά πρέπει νά ἐνεργοποηθεῖ ἡ Ἀρχιτεκτονική, ὅση μᾶς ἄφησε βέβαια ἡ ἰσοπεδωτική βιομηχανική ἐποχή, γιά νά γίνει κάτι αἰσθητικά σωστό. Ἡ ἀείμνηστη Ζάχα Χαντίντ κατάφερε νά τό πετύχει. Ἐμεῖς;